prof. ucz. dr hab. Beata Łukaszewicz

Zakład Języka Angielskiego

profesor uczelni

Pokój numer: 3.418 (ZJA), 2.221 (Laboratorium obrazowania mowy)

Telefon: +48 (22) 5531416

email: b.lukaszewicz@uw.edu.pl

  Dyżur: 2025/26 urlop naukowy
prof. ucz. dr hab. Beata Łukaszewicz

Przebieg kariery

magister filologii angielskiej, Uniwersytet Warszawski, 1994

doktor nauk humanistycznych, Uniwersytet Warszawski, 2000

doktor habilitowany nauk humanistycznych, Uniwersytet Warszawski, 2012

profesor uczelni, 2021

Zainteresowania

  • interfejs fonetyczno-fonologiczny (dynamika mowy a niezmienny dyskretny symbol opisu fonologicznego)
  • współczesne podejścia teoretyczne i eksperymentalne
  • fonologia jako układ dynamiczny, fonologia artykulacyjna
  • badania zjawisk fonologicznych/mechanizmów wytwarzania mowy z zastosowaniem metod instrumentalnych: fonetyki akustycznej, ultrasonografii 2D, 3D/4D, x-plane, EMA (elektromagnetycznej artykulografii), laryngografii
  • mikroprozodia, topologiczne wzorce koordynacji gestów mowy
  • sylaba w ujęciu teoretycznym i eksperymentalnym
  • zjawiska asymilacji w ujęciu teoretycznym i eksperymentalnym
  • teoria optymalności
  • podejścia funkcjonalne oparte na użyciu języka i funkcjach komunikacyjnych
  • podejścia obliczeniowe, generalizacje probablistyczne
  • psycholingwistyczne modele procesowania języka
  • teorie metryczne, korelaty fonetyczne akcentu głównego i pobocznego, efekty fonetyczne na granicach domen prozodycznych
  • akwizycja fonologiczna
  • fonologia i fonetyka języka polskiego oraz innych języków słowiańskich
  • brytyjskie warianty języka angielskiego
  • fonologia i fonetyka języka obcego (L2)

Wybrane publikacje

Książki

  • Czaplicki, Bartłomiej, Beata Łukaszewicz i Monika Opalińska (red.) (2018). Phonology, Fieldwork and Generalisations. Berlin: Peter Lang.
  • Bański, Piotr, Łukaszewicz, Beata, Opalińska, Monika i Joanna Zaleska (red.) (2011). Generative Investigations: Syntax, Phonology and Morphology. Newcastle-upon-Tyne: Cambridge Scholars.
  • Łukaszewicz, Beata (2010). Phonological Acquisition in Optimality Theory: Towards an Integrated Comprehension-Production Grammar. Warszawa: Instytut Anglistyki, Uniwersytet Warszawski.
  • Bański, Piotr, Beata Łukaszewicz i Monika Opalińska (red.) (2006). Studies in Constraint-based Phonology. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Rozdziały

  • Łukaszewicz, Beata (przyjęte do druku). Phonology as a dynamical system. [w:] Nasukawa, Kuniya, Bridget Samuels, Geoffrey Schwartz, Miklós Törkenczy (Eds.), The Wiley Blackwell Companion to Phonology, Second Edition. Wiley Blackwell. (przewidywana data publikacji: 2026)
    • Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow (to appear). Metrical phonology of Slavonic stress. [w:] Jan Fellerer i Neil Bermel (red.), The Oxford Guide to the Slavonic Languages. Oxford: Oxford University Press.
    • Łukaszewicz, Beata (2025). Akwizycja języka pierwszego. [w:] Jopek-Bosiacka, Anna, Marta Kaźmierczak, Agnieszka Leńko-Szymańska, Małgorzata Szupica-Pyrzanowska i Urszula Topczewska, Lingwistyka stosowana. Kompendium. Tom 3: Od języka do języków,  red. Agnieszka Leńko-Szymańska.Wydawnictwo Naukowe Scholar, 25-45.
    • Łukaszewicz, Beata (2006). Acquisition of the +/- back contrast in Polish. [w:] Bański, Piotr, Beata Łukaszewicz i Monika Opalińska (red.), Studies in Constraint-based Phonology. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. 89-109.

    Artykuły w czasopismach naukowych

    • Łukaszewicz, Beata & Monika Opalińska (2007). How abstract are children’s underlying representations – evidence from Polish. Journal of Slavic Linguistics 15, 263-89.
    • Łukaszewicz, Beata (2007). Reduction in syllable onsets in the acquisition of Polish: deletion, coalescence, metathesis and gemination. Journal of Child Language 34, 53-82.
    • Łukaszewicz, Beata & Monika Opalińska (2006). ‘e-raising’ in child Polish: phonetics-phonology interface. Poznań Studies in Contemporary Linguistics 42, 163-190.
    • Łukaszewicz, Beata (2006). Extrasyllabicity, transparency and prosodic constituency in the acquisition of Polish. Lingua 116, 1-30.

    Starsze publikacje znajdują się na pełnej liście PBN

    Wystąpienia

    Wystąpienia

    Talks/Posters

    (2025) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz & Anna Łukaszewicz. Patterns of pitch excursions in marking focus in Ukrainian. 20th Annual Meeting of the Slavic Linguistics Society (SLS 20), Verona, Italy, 10-12 September 2025.

    (2025) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz & Anna Łukaszewicz. The role of F0 in cueing sentence stress in Ukrainian. 6th Phonetics and Phonology in Europe (PaPE 2025), Palma, Spain, 25-27 June 2025.

    (2025) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz & Anna Łukaszewicz. Is F0 a correlate of sentence-level prominence in Ukrainian? 3rd International Workshop on Tone and Intonation (TAI2025), Herrsching near Munich, Germany, 16-18 May 2025.

    (2024) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Korelaty akustyczne akcentu leksykalnego w języku ukraińskim. Area Slavica 5, Ostrava, Czech Republic, 02-03 October 2024. 

    (2024) Łukaszewicz, Beata & Anna Łukaszewicz. The effect of primary and rhythmic stress on onset consonant duration in Polish. Speech Prosody, Leiden, The Netherlands, 02–05 July 2024.

    (2024) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Word-final rhythmic prominence in Ukrainian. Speech Prosody, Leiden, The Netherlands, 02–05 July 2024.

    (2024) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Akcent główny i poboczny w języku ukraińskim w świetle współczesnej teorii fonologicznej. Międzynarodowa konferencja fonetyczna: Aktualne problemy fonetyki słowiańskiej, Toruń, 24–25 May 2024.

    (2023) Łukaszewicz, Anna, Beata Łukaszewicz & Janina Mołczanow. The role of rhythmic stress in the perception of words. The 20th International Congress of Phonetic Sciences (ICPhS), Praga, Czech Republic, 7-11 August 2023.

    (2022) Łukaszewicz, Beata. Akwizycja języka w ujęciu dynamicznym. Wykład gościnny, Konwersatorium orientalistyczne językoznawcze, Wydz. Orientalistyczny UW, 23-11-2022.

    (2022) Łukaszewicz, Beata, Janina Mołczanow, & Anna Łukaszewicz. Pretonic lengthening in a hybrid lexical-grammatical stress system. 29th Manchester Phonology Meeting, Manchester, UK (online), 25-27 May 2022.

    (2022) Łukaszewicz, Beata, Janina Mołczanow, & Anna Łukaszewicz. Pretonic lengthening as the lexical stress domain extension. Speech Prosody 11, Lisboa, Portugal, 23-26 May 2022.

    (2022) Łukaszewicz, Beata. Akwizycja fonologiczna: percepcja, artykulacja, dynamika. Wykład gościnny, Instytut Lingwistyki Stosowanej UW, 17-05-2022.

    (2021) Łukaszewicz, Beata. Czynniki fonologiczne i fonetyczne w procesie wytwarzania mowy. Wykład gościnny, Konwersatorium orientalistyczne językoznawcze, Wydz. Orientalistyczny UW, 27-10-2021.

    (2021) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz, & Anna Łukaszewicz. Duration adjustment mechanisms in Ukrainian: the case of pretonic lengthening. Societas Linguistica Europaea 54th meeting, Athens, Greece, 31 August-3 September 2021.

    (2021) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz, & Anna Łukaszewicz. Pretonic lengthening in Ukrainian as the lexical stress domain extension.Phonetics and Phonology in Europe (PaPE 2021), Barcelona,Spain, 21-23 June 2021.

    (2019)  Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz, & Anna Łukaszewicz. An acoustic study of vowel undershoot in a system with several degrees of prominence. The Annual Conference of the International Speech Communication Association (INTERSPEECH 2019), Graz, Austria, 15-19 September 2019.

    (2019)  Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Bidirectional grammatical stress in a free lexical stress system. International Symposium on Monolingual and Bilingual Speech (ISMBS 2019), Chania, Greece, 27-30 August 2019.

    (2019) Łukaszewicz, Beata. Interaction between competence and performance factors in phonological acquisition. Invited talk, Universität Potsdam, Department Linguistik und Kognitionswissenschaften, Potsdam, Germany, 7 June 2019.

    (2019) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz, & Anna Łukaszewicz. Disentangling metrical prominence from segmental and word-boundary effects. Phonetics and Phonology in Europe (PaPE 2019), Lecce, Italy,17-19 June 2019.

    (2018) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Secondary stress iteration in Ukrainian: an argument for the metrical grid. LabPhon 16, Lisboa, Portugal, 19-22 June 2018.

    (2018) Łukaszewicz, Beata, Ewa Zajbt, & Urszula Krawczyk. The Rhythm of Heptasyllabic Words: Evidence for Metrical Bidirectionality. Speech Prosody 9, Poznań, Poland,13-16 June 2018.

    (2018) Mołczanow, Janina, Beata Łukaszewicz, & Anna Łukaszewicz. Rhythmic stress or word-boundary effects? Comparison of primary and secondary stress correlates in segmentally identical word pairs.Speech Prosody 9, Poznań, Poland, 13-16 June 2018.

    (2017) Łukaszewicz, Beata, Ewa Zajbt, Urszula Krawczyk, & Janina Mołczanow. Lombard effect related changes in the production of subsidiary stress. Phonetics and Phonology in Europe (PaPE 2017), Köln, Germany, 12-14 June 2017.

    (2017) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Leftward and rightward stress iteration in Ukrainian: acoustic evidence and theoretical implications. Approaches to Phonology and Phonetics (APAP 2017), Lublin, Poland, 23-25 June 2017.

    (2016) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Is Ukrainian a bidirectional stress system? Aix Summer School on Prosody 2016. Methods in Prosody and Intonation Research: Data, Theories, Transcription, Aix-en-Provence, France, 6-9 September 2016.

    (2016) Łukaszewicz, Beata & Janina Mołczanow. Is Ukrainian a bidirectional stress system? 24th Manchester Phonology Meeting, Manchester, UK, 26-28 May 2016.

    (2015) Łukaszewicz, Beata. Polish stress revisited: phonetic evidence of an iterative system. 23rd Manchester Phonology Meeting, Manchester, UK, 28-30 May 2015.

    (2015) Łukaszewicz, Beata. Polish rhythmic stress revisited: phonetic evidence of an iterative system. Phonetics and Phonology in Europe (PaPE 2015), Cambridge, UK, 29-30 June 2015.

    (2008) Łukaszewicz, Beata. How specific are child-specific patterns? 39th Poznań Linguistic Meeting, Gniezno, Poland, 11-14 September 2008.

    (2008) Łukaszewicz, Beata & Bogdan Rozborski. The acoustic grounding of lexical stress in Polish: A developmental perspective. 39th Poznań Linguistic Meeting, Gniezno, Poland, 11-14 September 2008.

    (2008) Łukaszewicz, Beata & Bogdan Rozborski. Acoustic correlates of word stress in child and adult Polish and the acquisition of phonological rhythm.Generative Linguistics in Poland (GLiP – 6), Warsaw, Poland, 5-6 April 2008.

    (2008)  Łukaszewicz, Beata & Bogdan Rozborski. Categorizing stress in a multi-dimensional acoustic space: An empirical study based on spontaneous speech of adult and child Polish. Workshop on Empirical Approaches to Speech Rhythm, London, UK, 28 March 2008.

    (2005) Łukaszewicz, Beata & Monika Opalińska. How abstract are children’s underlying representations? 13th Manchester Phonology Meeting, Manchester, UK, 26 – 28 May 2005.

    (2002) Łukaszewicz, Beata. Extrasyllabicity, transparency, and prosodic constituency in the     acquisition of Polish. 10th Manchester Phonology Meeting, Manchester, UK, 23-25 May 2002.

    (2002) Łukaszewicz, Beata. Acquisition of Polish extrasyllabic consonants. Generative Linguistics in Poland (GLiP – 4: Morphophonological acquisition in the light of current phonological theories), Warsaw, Poland, 2 March 2002.

    (2001) Łukaszewicz, Beata. Acquisition of Polish extrasyllabic consonants. Formal Description of Slavic Languages (FDSL – 4), Potsdam, Germany, 28-30 November 2001.

    (2001) Łukaszewicz, Beata. Palatalized consonants and the i – y distinction in the acquisition of Polish. Generative Linguistics in Poland (GLiP – 3: Morphophonological meeting), Warsaw, Poland, 7-8 April 2001.

    (2001) Łukaszewicz, Beata. Onset reduction in the acquisition of Polish. Holland Institute of Linguistics – Phonology 5, Potsdam, Germany, 11-13 January 2001.

    Inne

    Praca na rzecz środowiska naukowego (pro bono):

    - Praca redakcyjna:

    - Prace w Komitetach Technicznych/Naukowych konferencji: 

    • The Annual Conference of the International Speech Communication Association (INTERSPEECH), 2019 - 2021, 2024
    • 20th International Congress of Phonetic Sciences, 2023
    • Phonetics and Phonology in Europe (PaPE), 2017, 2019, 2021, 2025
    • Old-World Conference in Phonology (OCP), 2020

    - Organizacja konferencji:

    • Generative Linguistics in Poland (GLiP-6) (wraz z P. Bańskim i M. Opalińską), 2008
    • Generative Linguistics in Poland (GLiP-4) (wraz z P. Bańskim), 2002
    • Generative Linguistics in Poland (GLiP-3) (wraz z P. Bańskim), 2001

    Prace na rzecz rozwoju infrastruktury badawczej (pro bono):

    • utworzenie w 2014 r. Laboratorium Fonologicznego (IA), a w 2022 r. Laboratorium Obrazowania Mowy (Wydz. Neofilologii UW); w skład aparatury badawczej wchodzi m.in. system ultrasonograficzny (z obrazowaniem 2D, 3D/4D, x-plane), laryngograf, wysokiej klasy aparatura audio, oprogramowanie MATLAB; aparatura skonfigurowana i zakupiona w ramach pozyskanych grantów (drogą konkursową)

    Projekty finansowane ze źródeł zewnętrznych:

    • 2023 – 2024 Ministerstwo Edukacji i Nauki, grant Nr 7365/IA/SP/2023 "System ultrasonograficzny do obrazowania mowy w technologii 3D/4D" (inwestycja aparaturowa, przyznane środki: 695 900 PLN); Kierownik Projektu (pro bono)
    • 2018 – 2021 Narodowe Centrum Nauki, grant OPUS 2017/27/B/HS2/00780 “Percepcyjne i akustyczne korelaty akcentu rytmicznego”; Wykonawca
    • 2016 – 2018 Narodowe Centrum Nauki, grant OPUS 2015/17/B/HS2/01455 “Iteracyjne i dwukierunkowe systemy akcentowe: polski i ukraiński”; Kierownik projektu
    • 2007 – 2008    Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, grant N10400732/0523, ‘Korelaty akustyczne akcentu wyrazowego w języku polskim dorosłych i dzieci’; Kierownik Projektu

     

    Praca administracyjna:

    • 2021-2025 Kierownik Zakładu Języka Angielskiego